کرم کنجد که با نام‌هایی دیگر همچون کره کنجد، کرم ارده و اسپرید نیز کنجد شناخته می‌شود، فرآورده‌ای است که از مخلوط کردن ارده حاصل از پوست گیری و بودادن کنجد با شکر یا شیرین‌کننده‌های دیگر و طعم دهنده‌هایی مانند هل و وانیل به دست می‌آید. در نهایت پس از مخلوط کردن تمامی مواد اولیه، ترکیب حاصل را تا رسیدن به بافتی نرم و یکنواخت در دستگاه آسیاب گلوله‌ای می‌سایند.
گاهی در تهیه این فرآورده از مغزهای خوراکی همچون پسته، فندوق و کنجد نیز استفاده می‌شود. ارده مورد استفاده در تولید کرم کنجد باید دارای اندازه‌ای مشخص و بدون هرگونه ناخالصی همچون ذرات پوست کنجد باشد، به بیانی دیگر کنجد مورد استفاده در تهیه ارده و کرم کنجد از نوع درجه یک و با کمترین ناخالصی است.
دانه‌های کنجد در فرآیند تبدیل شدن به کرم کنجد از میان ساچمه‌های مختلف آسیاب گلوله‌ای می‌گذرند و در اثر فشار، نرم و آسیاب می‌شوند. از آنجاکه سایش با نیروی مکانیکی تنها فرآیندی است که در جریان تبدیل شدن کنجد به کرم کنجد اتفاق می‌افتد، حداکثر خواص طبیعی کنجد حفظ می‌شود.
کرم کنجد مرغوب باید دارای حداقل 55% ارده، طعم و بوی طبیعی و رنگ روشن بوده و در صورت استفاده از طعم‌دهنده، به رنگ همان طعم‌دهنده و فاقد هرگونه بوی تند و نامطبوع باشد.
مهم‌ترین ویژگی‌های حسی و فیزیکی کرم کنجد
- رنگ انواع کرم کنجد باید کرم روشن باشد و در صورت استفاده از طعم‌دهنده، به رنگ همان طعم‌دهنده باشد.
- طعم و بوی انواع کرم کنجد باید طبیعی و فاقد هرگونه بوی تند نامطبوع باشد.
- حداقل مقدار استفاده از ارده در تهیه کرم کنجد باید 55 درصد از وزن محصول باشد.
همچنین کرم کنجد جایگزین مناسبی برای شکلات‌هایی با رنگ‌های مصنوعی است، ازاین‌رو در مواقع افت قند خون همچون پیش از جلسه امتحان دانش آموزان و دانشجویان یا حین ورزش‌هایی سنگین مثل کوهنوردی انتخاب بسیار مناسبی است. آشنایی و در نظر داشتن چنین مواردی می‌تواند ضمن تنوع بخشیدن به رژیم غذایی، سلامت افراد را نیز حفظ و تضمین کند. ازاین‌رو انتظار می‌رود خانواده‌های ایرانی برای پیشگیری از یکنواختی و در راستای تامین تمام ریزمغذی‌ها و درشت مغذی‌های رژیم غذایی، محصولاتی این چنینی را در سبد خانوار خود قرار دهند.
کرم کنجد منبع پروتئین، کلسیم و آهن است و می تواند جایگزین مناسبی برای شکلات‌های مضر با رنگ‌های مصنوعی باشد. علاوه‌بر این، گزینه بسیار مناسبی در مواقع افت قند خون و در شرایطی همچون پیش از جلسه امتحان دانش آموزان و دانشجویان یا حین ورزش‌های سنگین مثل کوهنوردی است. یکی از مهم ترین فواید مصرف کرم کنجد برای کودکان، افزایش عملکرد مغزی آنها می باشد. استفاده از کرم کنجد به عنوان صبحانه و یا میان وعده، به مرور زمان، عملکرد مغز را افزایش می دهد. آشنایی و در نظر داشتن چنین مواردی می‌تواند ضمن تنوع بخشیدن به رژیم غذایی، سلامت افراد را نیز حفظ و تضمین کند. از این رو انتظار می‌رود خانواده‌های ایرانی برای پیشگیری از یکنواختی و در راستای تامین ترکیبات مغذی در رژیم غذایی، این گروه از محصولات را در سبد خانوار خود قرار دهند.
شرکت حلوای عقاب به عنوان یکی از تولیدکنندگان پیشرو در تولید فرآورده‌های کنجدی، انواع مختلفی از کرم کنجد (کاکائویی، قهوه، ساده و بدون شکر) را با بالاترین سطح کیفیت تولید می نماید. کرم کنجد بدون شکر عقاب برای افراد در معرض اضافه وزن و چاقی و یا کسانی که به علت بیماری دیابت، ملزم به کاهش و یا حذف قند از رژیم غذایی هستند، مناسب است.
هر صد گرم از این ماده غذایی حاوی 558 کیلوکالری می‌باشد و 17درصد نیاز افراد به کلسیم و 100 درصد نیاز به آهن و 26 درصد نیاز به پروتئین را مرتفع می‌سازد. هر صد گرم آن 478 کیلوکالری انرژی دارد و قند موجود در آن نیز، صفر است. در حقیقت شیرین‌کننده به کار رفته در کرم کنجد بدون شکر، مناسب برای بیماران دیابتی است و جذب نمی‌شود و افزایش قند خون را در پی نخواهد داشت. کالری و قند موجود در کرم کنجد کاکائویی و کرم کنجد قهوه نیز مشابه با انواع ساده می‌باشد. بسته‌بندی 30 گرمی کنجد نیز به شکل یک نفره تهیه شده که مناسب سفرهای یک روزه، تغذیه کودکان در مدرسه و توزیع در میان تعداد بالایی از افراد در هتل‌ها یا گردهمایی‌ها است.
