در بسیاری از متون تاریخی و آثار به جا مانده از اقوام مختلف، دانه کنجد به عنوان یکی از قدیمیترین دانههای گیاهی که مصارف خوارکی و درمانی فراوان داشته است، شناخته میشود. حلوا ارده نیز یکی از معدود فرآوردههای کنجدی است که از تهیه و تولید آن، تاریخچه مختصری موجود است. در ادامه به صورت مختصر، حلوا ارده را معرفی و بعد از آن به تاریخچه این محصول کنجدی میپردازیم.
حلوا ارده چیست؟
حلوا ارده یکی از محصولات به دست آمده از کنجد است. این فراورده کنجدی، از مخلوط ارده (دانه کنجد آسیاب شده) با شیره پخته شده از ترکیبات شیرینکننده به همراه برخی ترکیبات دیگر نظیر هل، وانیل و برخی مغزهای خوراکی به دست میآید.
حلوا ارده شکری، حلوا ارده نرم، حلوا ارده بدون شکر، حلوا ارده با شیرههای طبیعی و حلوا ارده طعم دار، نمونههایی از انواع حلوا ارده هستند.
تاریخچه تولید حلوا ارده
قدمت صنعت حلواسازی در ایران، به دوره صفویه و زمان سلطنت شاه عباس صفوی برمیگردد. در زمان سلطنت شاه عباس صفوی، که همزمان با وزارت شیخ بهایی بود، در فصل زمستان، جنگی به وقوع میپیوندد و شاه به وزیر مشاور خود دستور میدهد که غذایی برای سربازان تهیه کند که دارای سه ویژگی باشد: نخست اینکه جابهجایی آن آسان باشد، دوم اینکه دارای مواد مغذی برای بدن باشد و سوم اینکه استفاده از آن با میزان نانی که سربازان با خود دارند، انرژی لازم را فراهم نماید.
شیخ بهایی، ضمن مشورت با شخصی به نام جابر عصار، متخصص کنجد و شاه شیرین کار، متخصص شیره انگور، فراوردهای را تهیه میکند که 50 درصد آن، از دانه کنجد آسیاب شده (ارده) و 50 درصد دیگر آن را شیره کشمش، انگور و خرما تشکیل میداده است. فراورده به دست آمده، به وسیله سپاهیان آن زمان مورد استفاده و در نهایت باب میل آنها قرار گرفت، به همین ترتیب حلوا ارده به مرور شناخته شد و مصرف آن در میان اقشار مختلف جامعه، رواج پیدا کرد و بعد از آن، بسیاری از تولیدکنندگان نیز در شهرهای مختلف از جمله، یزد، اردکان، قم و کرمان، دست به تولید این محصول کنجدی زدند.
در سال 1312 خورشیدی شخصی به نام حاج مصیب درخشانی که پیشتر در باکوی آذربایجان به تولید حلوا اشتغال داشت، در ایران شکر و مقداری گلوکز را جایگزین شیرههای طبیعی نمود که در نتیجه آن حلوا ارده شکری به دست آمد و آرام آرام میزان تولید این فرآورده کنجدی گسترش یافت و استفاده عمومی پیدا کرد.
امروزه نیز استفاده از حلوا ارده، به عنوان یک انتخاب برای صبحانه سریع و همچنین میانوعده سالم و مقوی رو به افزایش است.
کارخانه حلوای عقاب حدود 80 سال پیش، توسط مرحوم سید جلیل ناصری، پایهگذاری شده است و تا به امروز، با تمرکز بر حفظ طعم و کیفیت و همچنین کسب استانداردهای بینالمللی، سعی در تولید محصولات کنجدی متناسب با ذائقه و سبک زندگی جامعه داشته است. حلوا ارده ساده، حلوا ارده کنجدی، حلوا ارده پسته و بادام زمینی، حلوا ارده بدون شکر، حلوا ارده نرم نمونههایی از محصولات کنجدی تولید شده در کارخانه حلوای عقاب میباشند. برای آشنایی بیشتر با نحوه تولید حلوا ارده کنجدی در کارخانه حلوای عقاب توصیه میکنیم تا نگاهی به بلاگ تفاوت حلوا شکری عقاب با سایر حلواهای موجود در بازار چیست؟ داشته باشید.