چربيها از مهمترين منابع غذايي انسان بـه شـمار مـيرونـد و معمولا در رژيم غذايي متعادل حدود 30 درصد كـالري مـورد نياز بدن از اين مواد تامين ميشود. به طور کلی، چربیها را میتوان به دو دسته گیاهی و حیوانی تقسیمبندی کرد. چربی های حیوانی مهم ترین منابع کلسترول هستند. در چند دهه اخیر مصرف انواع روغنهای گیاهی با افزایش آگاهی جامعه نسبت به مضرات کلسترول و چربیهای حیوانی، بالا رفته است. روغنهای گیاهی بر خلاف نوع حیوانی، حاوی مقادیر بیشتری اسیدهای چرب غیر اشباع می باشند. این اسیدهای چرب وظایف متعددی از جمله کمک به رشد و حفاظت از ارگان هایی همچون مغز، چشم و قلب دارند.
فواید روغن کنجد
یکی از نمونههای پرکاربرد و شناخته شده روغنهای گیاهی، روغن کنجد است که از دانههای کنجد استخراج میشود و حاوی مقدار زیادی اسید اولئیک (امگا 9) و اسید لینولئیک (امگا 6)، ویتامین E و مواد معدنی مانند کلسیم، آهن و فسفر است. در ذیل به برخی از فواید مصرف روغن کنجد اشاره می کنیم.
-
سلامت قلب
روغن کنجد مقادیر بالایی از اسیدهای چرب امگا 9 و امگا 6 دارد که موجب کاهش کلسترول بد خون (از عوامل موثر بر بیماری های قلبی) می شود. همچنین تحقیقات نشان می دهد که رژیم غذایی حاوی این چربی های سالم خطر ابتلا به بیماری قلبی را نیز کاهش می دهد. بهعلاوه مقادیر مناسب سزامین و سزامولین در روغن کنجد، منجر به بهبود عملکرد قلب میشود.
-
دیابت
مصرف چربی زیاد به خصوص چربی های اشباع، سبب بروز بیماری های کرونر قلب می شود، که یکی از عوامل اصلی مرگ و میر در افراد، خصوصا بیماران دیابتی نوع دو می باشد. روغن کنجد حاوی مقادیر زیادی اسیدهای چرب غیر اشباع و تک اشباعی است که برای بیماران دیابتی مناسب است و از طرفی حاوی لیگنان هایی با خاصیت آنتی اکسیدانی و ویتامین E می باشد. نتایج پژوهش های پزشکی نشان می دهد که مصرف روغن کنجد سبب کاهش چشمگیری در میزان قند خون ناشتا و هموگلبین گلیکوزیله بیماران دیابتی نوع 2 می شود. یافته های مطالعاتی که در سال 2006 روی افراد دیابتی مبتلا به پرفشاری خون صورت گرفت، اثبات کرد که مصرف 35 گرم روغن کنجد در روز به مدت یک ماه و نیم، سبب کاهش چشم گیری در سطح گلوگز پلاسما و هموگلوبین می شود.
-
بهبود عملکرد دستگاه گوارش
گنجاندن کنجد در برنامه غذایی و مصرف روزانه روغن آن، به مرور یبوست را درمان میکند و به دستگاه گوارش و رودهها برای انجام عمل دفع، نظم میدهد. دانههای کنجد محتویات موجود در روده را نرم کرده و باعث دفع راحت تر آنها میشوند. ارده که همان کنجد آسیاب شده است نیز همان خصوصیات کنجد را در رفع یبوست دارد و به عنوان ملین و مسهل قابل استفاده است. مصرف 1 الی 2 قاشق روغن کنجد در روز و یا استفاده از آن برای تهیه انواع غذا و سالاد، به مرور زمان، یبوست را درمان و از بروز مشکلات ناشی از آن جلوگیری میکند.
-
استحکام استخوان
دانه و روغن کنجد به دلیل داشتن آنتی اکسیدان فراوان مانند سزامین، سزامولین و سزامول، مواد معدنی نظیر کلسیم، منیزیم و روی و اسیدهای چرب غیر اشباع، اثرات مثبتی بر استحکام استخوان ها دارند.
-
تقویت پوست و مو
روغن کنجد، علاوه بر پخت و پز، در تهیه مواد آرایشی و بهداشتی نیز استفاده می شود و بیشترین تاثیر را بر روی پوست و مو دارد و به همین دلیل میتوان به آن لقب روغن زیبایی را داد. روغن کنجد دارای مقادیر زیادی ویتامین E است که می تواند از سلولهای پوست در برابر آسیب های ناشی از عوامل محیطی مانند اشعه ماورای بنفش، آلودگی و سموم محافظت کند. روغن کنجد سرشار از مواد مغذی مورد نیاز بدن و مو است، بنابراین افزودن روغن یا دانه کنجد به وعده های غذایی می تواند به سلامت موها کمک کند.
-
بهبود عملکرد مغز و جلوگیری از بیماری آلزایمر
روغن کنجد دارای آنتی اکسیدان منحصر به فردی به نام سزامول است. از آن جایی که این ترکیب خاصیت آنتی اکسیدانی بسیار قوی دارد، بنابراین در برابر اکسیداسیون پایدار می باشد. استرس اكسیداتیو ناشی از عملکرد تخریبی رادیکالهای آزاد، یكی از عوامـل مهم در ایجاد اختلال حافظه همانند بیماری آلزایمر میباشـد که مواد آنتی اكسیدان می توانند اثر محافظتی علیه این موارد داشـته باشـند. از جمله فواید روغن کنجد می توان به بهبود عملکرد حافظه اشاره کرد. همچنین مشاهده شده است که مصرف روغن کنجد در کاهش ابتلا به بیماری پارکینسون نقش دارد و با بهبود عملکرد سلولهای عصبی و تسهیل انتقال پیام میان آنها، موجب افزایش فعالیت عصبی و توانایی یادگیری می شود.
در این میان تهیه روغن کنجدی که با علم روز دنیا تولید شده باشد و به صورت بهداشتی و با کیفیت بالا در اختیار مصرفکننده قرار گیرد از اهمیت ویژهای برخوردار است، چرا که لازمه بهرهمندی از فواید روغن کنجد بهرهگیری از این موارد است. شرکت حلوای عقاب سالها است که در زمینه تولید محصولات کنجدی فعالیت میکند و روغن کنجد یکی از محصولات این شرکت می باشد. محصولات تولیدی شرکت حلوای عقاب به پشتوانه بیش از هشتاد سال تجربه تولید، در حال حاضر به بیش از 30 کشور دنیا صادر می شوند. به همین جهت همسو با افزایش تمایل افراد به مصرف روغن کنجد، لازم است تا آگاهی عمومی در رابطه با انتخاب برند معتبر در این زمینه بالا رود، چراکه استفاده از روغن های متفرقه علاوه بر نداشتن اثرات مفید می تواند برای سلامتی زیان بار نیز باشد. امید است، تغذیه سالم به عنوان یک فرهنگ صحیح میان تمامی افراد جامعه نهادینه شود.